Als je voor een ander zorgt is het belangrijk dat je de zorg af en toe even kunt overdragen (respijtzorg). Zodat je niet overbelast raakt. Maar ook om op vakantie te gaan of tijd aan je andere gezinsleden, vrienden, werk en/of hobby’s kunt besteden. Respijtzorg tijdens vakantie kan dan worden ingezet.
Respijtzorg is de verzamelnaam voor uiteenlopende vormen van mantelzorgvervanging. Thuis of buitenshuis, geboden door familie, vrijwilligers of professionals, gefinancierd uit eigen middelen, door de zorgverzekeraar, de Wlz of de Wmo. De overname van de zorg kan incidenteel zijn, bijvoorbeeld tijdens een vakantie, maar het kan ook gaan over bijvoorbeeld wekelijks een dagdeel of maandelijks een weekend. Die verscheidenheid is nodig om vervangende zorg op maat te kunnen afstemmen op specifieke beperkingen, leeftijd en leefstijl van de verzorgde.
Familie, vrijwilligers of beroepskrachten
De zorg kan overgenomen worden door familie, vrijwilligers en/of beroepskrachten. Vrijwilligers verlenen op verschillende manieren respijtzorg. Als oppas aan huis, als vakantievervanger, door ’s nachts te waken bij een ernstig zieke, door te assisteren op een dagopvang in een zorginstelling, te zorgen voor passend vervoer naar een zorgboerderij, vakantieweken te begeleiden of te komen koken in een hospice of logeerhuis. Beroepskrachten verlenen respijtzorg in dagopvang, logeerhuizen, maar ook door aan huis toezicht te houden terwijl de mantelzorger even vrijaf heeft. Of zij coördineren de vrijwilligers die respijtzorg verlenen. Er ontstaan steeds meer mengvormen waarin beroepskrachten en vrijwilligers samen mantelzorgers respijt geven.
Thuis of buitenshuis
De zorg kan thuis gegeven worden, maar ook buitenshuis. Thuis kan de zorg bijvoorbeeld bestaan uit spelen met een gehandicapt kind, toezicht houden op iemand met dementie, of waken bij iemand in de laatste levensfase. Respijtzorgvoorzieningen buitenshuis zijn bijvoorbeeld een opvang- of logeervoorziening. Of lichtere vormen zoals wandelen onder begeleiding van vrijwilligers.
Financiering
Respijtzorg tijdens vakantie is soms gratis, bijvoorbeeld omdat het vrijwilligerswerk is. Als er wel kosten aan verbonden zijn, kan de mantelzorger die mogelijk vergoed krijgen:
- vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Dit is mogelijk als de zorgvrager zelf ondersteuning krijgt vanuit de Wmo. In dat geval kun je respijtzorg aanvragen bij de gemeente. Hiervoor geldt een eigen bijdrage van maximaal 17,50 euro per 4 weken.
- vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). Als de zorgvrager zorg vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) krijgt via een persoonsgebonden budget (pgb), kan vanuit datzelfde budget. Het zorgkantoor moet voor de aangevraagde pgb-logeeropvang de zorgbeschrijving en het zorgcontract goedkeuren.
- door de zorgverzekeraar. Door de zorgverzekeraar. Sommige zorgverzekeraars vergoeden vervangende zorg of een mantelzorgarrangement geheel of gedeeltelijk vanuit de aanvullende verzekering.
- vanuit de jeugdwet. Kinderen met een beperking, stoornis of aandoening kunnen in aanmerking komen voor logeeropvang in een instelling. Je kunt hiervoor een aanvraag doen bij je gemeente.
